DỊCH THUẬT
Về Robert Muller, Greta Thunberg, và việc tìm sức mạnh từ sự đoàn kết Tác giả: Rebecca Solnit Khi nói đến biểu tượng cho cụm từ “đơn thương độc mã” bạn có thể sẽ nghĩ đến nhân vật người hùng trong bộ phim mới đây “Woman at War”. Bộ phim kể về một eco-saboteur (ND: người cố ý phá hoại các công trình với mục đích bảo vệ môi trường) người Iceland bắn cung siêu giỏi, với các cảnh làm nổ tung đường dây điện cao áp, cô ta nấp ở những nơi có cảnh đẹp tuyệt vời để lẩn trốn trực thăng. Nhưng trên thực tế những vụ phá hoại vì mục đích bảo vệ môi trường (eco-sabotage) nổi tiếng và hiệu quả nhất trong lịch sử quốc đảo này lại hoàn toàn không có gì là “đơn thương độc mã” cả. Table of ContentsNGƯỜI HÙNG KHÔNG MANG TÍNH CÁ NHÂNNGƯỜI HÙNG THỰC SỰ GIỎI KẾT NỐIPHẢI CHĂNG CHÚNG TA ĐÃ MỆT MỎI VỚI CÁC NGƯỜI HÙNG?NGƯỜI HÙNG KHÔNG THỂ GIẢI QUYẾT ĐƯỢC NHỮNG VẤN ĐỀ XÃ HỘI NGƯỜI HÙNG KHÔNG MANG TÍNH CÁ NHÂN Vào ngày 25/8/1970, tại một vùng thung lũng làm nghề nông dọc con sông […]
Giờ đây, những định dạng, những thiết kế nền tảng của blog đã cho phép tất cả mọi người, kể cả những ai lạc hậu nhất với tin học và mạng Internet, đều có thể diễn đạt thoải mái trên thế giới mạng. Nếu như ở thời kỳ đầu, những blog văn chương được đón tiếp bằng một thái độ hờn dỗi hay giễu cợt dành cho “những kẻ không chuyên”, chủ yếu đến từ giới văn chương “chính thống”, thì hiện nay chúng lại là một đối tượng được quan tâm và theo dõi chăm chú, nhiều tác giả lớn cũng đã tham gia vào cuộc chơi này. Bước vào cái kỷ nguyên huy hoàng của những những trang mạng xã hội và của một nền văn chương bàn phím, các blog văn chương liệu có phải là giải pháp tối hậu mà chắc chắn chúng ta phải chấp nhận và chọn lựa không? Tạp chí Magazine Littéraire (Tạp chí Văn học) của Pháp đã tiến hành một cuộc điều tra để trả lời cho câu hỏi trên.Thực hiện: Hubert Prolongeau **** 1. Thời đại bùng nổ của thế giới blog và các mạng xã hội ? Trước đây, […]
Một số người nói người đàn ông đó là con quỷ, rằng hắn bẩn thỉu, gớm ghiếc và loạn dâm một cách kinh khủng. Một số người khác thì lại nói đó là Chúa trời, rằng người đàn ông này là một người theo thuyết duy linh với sự trong trắng gần như tuyệt đối. Vào khoảng năm 1869, có một thằng bé điên sinh ra ở chỗ sâu nhất trong vùng Sibéri nước Nga, nơi mà rừng giãn ra để nhường cho vạt đất trống, chó sói và gấu đi lang thang ngang qua đó, một trong những nơi hoang vu lạnh giá nhất trái đất. Quanh một đống lửa tròn, ngùn ngụt những thân cây to đang cháy, có khoảng một trăm người đàn ông, ngực để trần đang ngồi trên những đống lông thú, chăm chăm nhìn vào ngọn lửa không biết bao lâu rồi. Họ phải im lặng đến chừng nào lương tâm mách cho họ biết về những bí ẩn của ngọn lửa. Họ phải kính trọng và im lặng chiêm nghiệm ngọn lửa trong lúc này. Việc này kéo dài hàng giờ cho đến lúc ngọn lửa hết kêu răng rắc và nổ lét […]
Bản dịch của Hà Thủy Nguyên: Chiều xuống non tây, thẫm non đôngGió thốc ngựa phi vó mây tungĐàn thanh sáo trắng âm huyên náoQuần hoa sột soạt lớp phong trầnLao xao rừng quế hoa rơi rụngLệ huyết linh miêu lạnh xác hồCù long uốn đuôi tường vách cũThần mưa nhẹ cưỡi lội đầm thuCú già trăm tuổi thành tinh mộcLửa xanh lét ổ vẳng cười vang. Bản Hán Việt: Tây sơn nhật mộ đông sơn hônĐoàn phong xuy mã, mã đạp vânHoạ huyền tố quản thanh thiển phồnHoa quần tuý sái bộ trung trầnQuế diệp loát phong quế truỵ tửThanh tinh khốc huyết hàn hồ tửCổ bích thái cù kim thiếp vĩVũ công kỵ nhập thu đàm thuỷBách niên lão kiêu thành mộc mịTiếu thanh bích hoả sào trung khỉ. *Tranh minh họa của Hans Heysen
Tiểu luận nghiên cứu được dịch từ tạp chí Journal of Vietnamese Studies (tạp chí Việt Nam học, Đại học California), Vol. 14, No. 1 (2019), tr. 1-34. Phạm Minh Quân dịch TÓM TẮT Đổi Mới làm nổ ra những thay đổi quan trọng trong giới mỹ thuật Việt Nam, trong đó bao gồm các không gian, nền tảng mới phục vụ cho diễn ngôn phê bình, và tính linh động của người nghệ sĩ ngày một cao. Tuy nhiên, cần phải chất vấn cách thức sử dụng Đổi Mới như là một chỉ báo bao trùm về một cuộc cải cách mỹ thuật, góp phần kiến tạo nên một biểu hiện đồng nhất của “mỹ thuật đương đại Việt Nam.” Các tác giả nhìn nhận mối quan hệ giữa Đổi Mới và sự “toàn cầu hóa” của mỹ thuật Việt Nam, với sự chú ý dành cho những vấn đề như phân kỳ lịch sử mỹ thuật (việc xác lập thuật ngữ “mỹ thuật Việt Nam hậu-Đổi Mới”) và những biến thể trong phát triển khu vực (đặt lịch sử mỹ thuật địa phương đối lập với quan điểm chính thể). Thông tin về tác giả: Nora A. Taylor […]
Hệ thống thực phẩm đơn giản của Việt Nam tận dụng quá trình phân hủy trong tự nhiên Hệ thống thực phẩm của các nước công nghiệp phụ thuộc nhiều vào các quy trình sản xuất hàng loạt, quá trình phân phối toàn cầu, và công nghệ đóng đông, giữ lạnh thường xuyên. Hệ thống này đòi hỏi việc sử dụng nhiều năng lượng và cũng tạo ra rất nhiều sự lãng phí đồ ăn. Aaron Vansintjan đã đến thăm phố phường Hà Nội, nơi có một nền văn hóa ẩm thực dựa chủ yếu vào kỹ thuật lên men của Việt Nam. Ảnh: Quán ăn đường phố ở Hà Nội – Maxime Guilbot Mặc dù ở khí hậu nhiệt đới, thức ăn thường nhanh bị hỏng hơn, nhưng người Việt Nam vẫn thường sẽ cất giữ thực phẩm mà không cần tủ lạnh, thay vào đó họ lại tận dụng quá trình phân hủy có kiểm soát. Hệ thống thực phẩm không tập trung của Việt Nam sử dụng ít năng lượng và giảm lãng phí thức ăn, từ đó nó giúp chúng ta thấy được một hệ thống thực phẩm trong tương lai có thể sẽ trông như […]
Bản dịch tiếng Việt: Gió thốc trời cao vượn hú sầuBến trong cát trắng chim liệng mauHiu hắt lá rụng hoài không ngớtCuồn cuộn sông trôi mãi về đâuThu rầu vạn dặm nơi đất kháchThân tàn trọn kiếp bước lên lầuLận đận ốm đau ngưng chén đụcGian nan sầu khổ tóc phai màu Bản Hán Việt: Phong cấp, thiên cao, viên khiếu ai,Chử thanh, sa bạch, điểu phi hồi.Vô biên lạc diệp tiêu tiêu hạ,Bất tận trường giang cổn cổn lai.Vạn lý bi thu thường tác khách,Bách niên đa bệnh độc đăng đài.Gian nan khổ hận phồn sương mấn,Lạo đảo tân đình trọc tửu bôi. *Tranh minh họa Y Xuy Ngũ Nguyệt
NGHIÊN CỨU
Thế kỷ 18, tại nước Pháp, một quý ông lịch lãm được đào tạo bài bản trong trường học Công giáo thuộc Dòng Tên, nhà văn – triết gia hầu tước Donatien Alphonse François de Sade, đã bị cáo buộc vì những hành vi bạo lực trong đời sống dâm dục của mình. Hầu tước Sade không hề phủ nhận những cáo buộc này. Sade nổi tiếng với những tác phẩm kết hợp triết học và khiêu dâm, miêu tả những tưởng tượng tình dục đi kèm với bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em, và quan hệ tình dục qua đường hậu môn. Không chỉ dừng lại ở tác phẩm, ông cũng sống một cuộc đời trụy lạc, thường xuyên lạm dụng tình dục bạo lực với cả hai giới nam và nữ. Sade bị giam giữ tại nhiều nhà tù khác nhau và trong nhà thương điên suốt khoảng 32 năm cuộc đời mình. Tuyên ngôn tự do tuyệt đói, dứt bỏ mọi ràng buộc đạo đức, tôn giáo và pháp luật, Sade đã được chính quyền Cách mạng Pháp năm 1789 bầu làm đại biểu của Hội nghị Quốc gia. Thậm chí, nhà thơ Pháp […]
Một ghi chép về Solomon và những con quỷ liên quan đến truyền thuyết về ông.
Lời dẫn đầu. Đầu năm 2007, tôi và nhóm cộng sự tại Đài PT- TH Hà Nội may mắn được trao giải thưởng Tuyển chọn của cuộc thi video quốc tế JVC Nhật bản cho cuốn phim phóng sự: “Gia tộc phở Cồ ở Hà Nội“. Và tôi đã lên đường tham dự lễ trao giải tại đất nước Mặt trời mọc chính vào dịp đầu mùa hoa anh đào năm ấy. Cùng đi có đạo diễn Lương Đình Dũng, phim của anh mang tên “Người lái đò” đọat giải cao hơn, là giải đặc biệt của cuộc thi.Sau đó, tôi có theo dõi, tìm hiểu thêm và viết thêm 1 phiên bản cùng tên: GTPCOHN, đăng báo Hà Nội mới chủ nhật (Không nhớ rõ ngày tháng đăng báo)Vừa rồi, tôi có dịp gặp gỡ lại các nhân vật và sửa chữa bổ sung thêm thành bài viết này. Xin giới thiệu cùng các bạn FB yêu mến.Tuy nhiên, bài này có tính chất như là một bài chuyên khảo, khá là dài, ai sốt ruột thì có thể bỏ qua ạ. CON CHÁU ÔNG PHỞ HÀNG ĐỒNGMẹ tôi là người gốc làng nghề đúc đồng Ngũ Xã. Thời […]
I. Ngành nghiên cứu văn học Việt Nam, từ lúc xuất hiện đến nay, đều giữ một cách tiếp cận thống nhất đối với toàn bộ di sản sáng tác ngôn từ của các thế kỷ trước: coi toàn bộ các tác phẩm ấy là văn học, là đối tượng của nghiên cứu văn học. Những năm gần đây đã xuất hiện những ngành nghiên cứu khác, dù cũng lấy di sản ấy làm tài liệu, như Folklore-học, lịch sử tư tưởng, văn hóa học, nghiên cứu tôn giáo v.v…; tuy vậy ở giới nghiên cứu văn học trung đại vẫn chưa có sự tự giới hạn trong định hướng về đối tượng nghiên cứu. Chiếu dời đô (1010) của Lý Công Uẩn, Hịch tướng sĩ (1284) của Trần Quốc Tuấn, Bình Ngô đại cáo (1428) của Nguyễn Trãi − những văn kiện chính trị nhà nước; Đại Việt sử ký (1272) của Lê Văn Hưu, Đại Việt sử ký toàn thư (1479) của Ngô Sĩ Liên − những bộ chính sử, vẫn được mặc nhiên xếp trong cùng loại với những tập thơ: Quốc âm thi tập của Nguyễn Trãi, Bạch Vân quốc ngữ thi và Bạch Vân am tập của Nguyễn Bỉnh Khiêm…; và cả với những ngâm khúc, truyện nôm, v.v… Có một căn […]
Việt Nam đã trở lại với cuộc sống bình thường hậu COVID-19, người ta đã nói nhiều đến các cơ hội mới cho một số ngành kinh tế, cũng như dự báo viễn cảnh ngắn và trung hạn không sáng sủa lắm cho một số ngành khác. Trong cuộc khủng hoảng vừa qua, các nhà rạp gặp rất nhều khó khăn nhưng các nhà sản xuất phim Việt Nam có lẽ là ít bị ảnh hưởng hơn. Không giống với ngành du lịch phụ thuộc phần lớn vào khách quốc tế, đối tượng của rạp chiếu là khán giả địa phương, vậy nên tương lai hồi phục là khả quan. Có điều là phải chờ những bộ phim bom tấn Hollywood quay lại, vì giờ khán giả dù muốn lên rạp nhưng nhìn danh sách phim đang chiếu thì lại chẳng biết xem gì,. Chính thế mà mới thật đáng tiếc rằng chúng ta không đủ sức sản xuất để phim để lấp đầy khoảng chân không còn kéo dài này. Chưa từng có, và sau này cũng khó gặp lại, một mùa hè vắng bom tấn Hollywood như mùa hè 2020, một thị trường lẽ ra phải là “đại […]
VẤN ĐỀ 1 Chủ nghĩa hiện đại (modernism), cả thuật ngữ lẫn khái niệm, như ta biết, được dùng trước hết để mô tả thực tiễn văn nghệ phương Tây. Thế nhưng ở học thuật phương Tây (Tây Âu và Hoa Kỳ) thuật ngữ này chỉ đến những năm 1980 mới được thừa nhận là xác đáng để mô tả một tiến trình của lịch sử nghệ thuật . Trước đó sách báo phương Tây chỉ ghi nhận “phong cách hiện đại” (từ tiếng Pháp : modern, – nghĩa là mới nhất, hiện thời) như một khuynh hướng nghệ thuật (kiến trúc, đồ họa, nghệ thuật trang trí ứng dụng) ở châu Âu và Hoa Kỳ cuối thế kỷ XIX đầu XX: ở Bỉ, Anh, Mỹ nó được biết đến dưới tên gọi “Art Nouveau“, ở Áo: “Sezessionstil“, ở Italia : “Stile Liberty“; chỉ ở văn học tiếng Tây Ban Nha mới dùng từ “modernismo“. Một thời gian dài kể từ những năm 1960, “chủ nghĩa hiện đại”( tiếng Nga: modernizm) là khái niệm của các ngành mỹ học, nghệ thuật học, nghiên cứu văn học, phê bình văn nghệ ở Cộng đồng Xã hội chủ nghĩa thế giới, trước hết là […]
Trong vài thập niên qua, nền kinh tế, xã hội và văn hóa của người dân tộc thiểu số ở miền núi Việt Nam đã có những biến đổi sâu sắc dưới tác động của nhiều yếu tố, động lực khác nhau. Về vĩ mô, đó là tác động của quá trình toàn cầu hóa, hiện đại hóa và thị trường hóa. Bên cạnh đó là những thay đổi về mặt chính sách phát triển từ các cơ quan nhà nước kể từ khi thực hiện đường lối đổi mới, mở cửa đất nước, hội nhập quốc tế. Một trong những yếu tố mang tính hạt nhân của các quá trình biến đổi ở miền núi là sự thay đổi về tư duy của con người. Với tư cách là chủ thể tiếp nhận, những người dân tộc thiểu số ở miền núi đã tiếp nhận/chịu nhận những tác động to lớn từ nhiều làn sóng khác nhau, trong đó có kinh tế thị trường. Kinh tế thị trường đã làm thay đổi tư duy của người dân tộc thiểu số theo hướng thị trường hóa ở các mức độ khác nhau. Tuy nhiên, quá trình thay đổi tư duy […]
FOXSTUDY gặp gỡ, học hỏi, nghiên cứu và cùng phát triển
Đừng ngần ngại. Hãy tham gia cùng chúng tôi ngay!
Cộng đồng tác giả & dịch giả FoxStudy là nơi các bạn có thể đăng tải và theo dõi các nghiên cứu và tác phẩm dịch, sáng tác văn chương độc lập.
Đây cũng là nơi các bạn có thể kêu gọi gây quỹ, bày tỏ sự ủng hộ hoặc tìm người hợp tác trong các dự án dịch thuật, nghiên cứu và sáng tác.
